Duizendpoten, ook wel myriapoda genoemd, zijn ongewervelde dieren die over het algemeen bijna honderd poten langs hun hele lichaam kunnen hebben. Het zijn natuurlijke composteerders. Ze kruipen namelijk op natte bodems en voeden zich met verschillende soorten vegetatie die vervolgens humus wordt (bodems bedekt met rottend organisch materiaal). Er zijn zoveel soorten duizendpoten dat het onmogelijk is op elke soort in te gaan, maar je zal zien dat deze kleine beestjes zeer nuttig zijn in onze tuinen en elders.  

Een gemeenschappelijke voorouder: de arthropleura

Deze reusachtige duizendpoot leefde lang voor het verschijnen van de dinosauriërs, minstens 300 - 400 miljoen jaar geleden. We weten dat het dier zeer groot was, 2,5 meter lang en 500 kilo zwaar! Het had een vegetarisch dieet zoals de meeste duizendpootsoorten die we nu kennen. Ze woonden in New Mexico en Europa. Sommigen bevolkten ook Schotland.

Tegenwoordig wordt de grootste duizendpoot gevonden in West-Afrika. Hij staat bekend als de Reuzenduizendpoot of gewoon de Reuzenduizendpoot, met 750 poten.

Duizendpoten zijn geen insecten

Als we iets in ons huis of in onze tuin zien rondkruipen, zijn we vaak geneigd het een insect te noemen. Maar duizendpoten zijn eigenlijk geen insecten. In feite wordt een levend wezen alleen een insect genoemd als het zes poten heeft. Voor onze vriend de duizendpoot is het nauwkeuriger om ze geleedpotigen te noemen.

Hoe verplaatsen ze zich en wat eten ze?

Over de hele lengte van zijn lichaam, zie je dat zijn rug is gevoerd. Dit betekent dat de rug bestaat uit ringen (het zijn er vaak 200!) die elk aan twee paar poten zijn bevestigd. Daardoor kan hij zich zeer snel verplaatsen en in de grond kruipen om in de schaduw te zitten. Inderdaad, ze gaan graag ondergronds, daar voelen ze zich het meest op hun gemak. Soms vind je ze in spleten, stenen of in de buurt van boomstammen of dode bladeren en natte plekken. Pas als het donker is, vertrekt hij om zich te voeden met dood hout, bladeren of paddenstoelen en ander organisch afval. Bovendien voeden sommige vleesetende soorten (die meer voorkomen in tropische gebieden) zich met diverse insecten, spinnen en bladluizen. Zij weten zich te verdedigen, aangezien zij zijn uitgerust met kleine giftanden aan de uiteinden van hun bek. Dit is bijvoorbeeld het geval voor een reuzenmiljoenpoot uit Australië met de wetenschappelijke naam Ormocephalus coynei. Zij voeden zich zelfs met kleine vogels.